Ruwe bolster blanke pit:
Ik zou hem bijna majesteit willen noemen…
De grote boom met zijn indrukwekkende kroon die ‘lichtbrengende’ kaarsjes draagt in de lente, verkoeling brengt in de zomer met zijn bladerdak, en in de herfst zijn warme gloed verspreidt en vruchten geeft met ruwe bolsters en blanke pit.
De Kastanje.
Aankondiging van de lente:
Het is een imposante boom, die zo’n 40 meter hoog- en erg breed kan worden. Het is een lentebode: het is een van de eerste bomen waarvan de kleverige knoppen uitlopen waaruit het blad gaat groeien. In mei gaat hij schitterend te bloeien met roodgevlekte witte kaarsen en we kennen natuurlijk allemaal wel de herfstvruchten: de kastanjes
We kennen verschillende soorten Kastanjebomen, waaronder de Tamme Kastanje
waarvan je de vruchten kunt eten, en de Wilde Kastanje
ofwel Paardenkastanje
waarover ik het in dit blog ga hebben.
Ruwe bolster blanke pit:
Ik zou hem bijna majesteit willen noemen…
De grote boom met zijn indrukwekkende kroon die ‘lichtbrengende’ kaarsjes draagt in de lente, zijn bladerdak dat verkoeling brengt in de zomer, en zijn warme gloed verspreidt en vruchten met ruwe bolsters en blanke pit geeft in de herfst.
De Kastanje.
Een imposante boom, die zo’n 40 meter hoog- en erg breed kan worden. Het is een voorbode van de lente: een van de eerste bomen waarvan de kleverige knoppen uitlopen waaruit het blad gaat groeien. In mei gaat hij schitterend te bloeien met roodgevlekte witte kaarsen en we kennen natuurlijk allemaal wel de herfstvruchten: de kastanjes
Er zijn verschillende soorten Kastanjebomen waaronder de Tamme Kastanje waarvan je de vruchten kunt eten, en de Wilde Kastanje ofwel Paardenkastanje
waarover ik het in dit blog ga hebben.
Paardenkastanje (Aesculus hippocastanum)
De wetenschappelijk naam aesculus betekent eik met eetbare eikels.
De mens kan de vruchten van de Paardenkastanje niet eten, ze zijn erg bitter en zijn zelfs licht giftig. De Paardenkastanjes werden echter wel gebruikt als veevoer, onder andere voor paarden waaraan deze boom waarschijnlijk zijn Nederlandse naam dankt.
Paardenkastanje (Aesculus hippocastanum)
De wetenschappelijk naam Aesculus betekent eik met eetbare eikels. De mens kan de vruchten van de Paardenkastanje
niet
eten, ze zijn erg bitter en zijn zelfs licht giftig. De Paardenkastanjes werden echter wel gebruikt als veevoer, onder andere voor paarden waaraan deze boom waarschijnlijk zijn Nederlandse naam dankt.
Ondanks dat we de vruchten niet kunnen eten zijn ze toch een bron van plezier. Wie heeft er als kind nou niet kastanjes gezocht om er thuis poppetjes of een spin van te maken, of te verwerken in een herfststukje? Verder kunnen het vers blad en de ruwe bolsters gebruikt worden als verfstof, dit geeft een gele, oranje of roodbruine tint.
Volgens volksgebruik zou een kastanje gedragen in een broek- of jaszak (meerdere kastanjes mag ook, mits in een oneven aantal) werken tegen reumatiek en jicht.
Paardenkastanje in de Kruidengeneeskunde:
De Paardenkastanje wordt gezien als een belangrijk aderlijk versterkend kruid. Het heeft de eigenschap om de bloedvaten te versterken en de doorbloeding te verbeteren, en wordt o.a. ingezet bij spataderen, winterhanden- en voeten, krampen in de benen en vermoeide benen. De Kastanje wordt ook gebruikt in de Bachbloesem therapie en Homeopathie.
Hulp in huis - zelf maken:
Benieuwd wat je zelf met paardenkastanjes kunt doen? Door de saponinen (zeepstoffen) die ze bevatten kun je er bijvoorbeeld wasmiddel of shampoo van maken. De wilde kastanje shampoo is goed te gebruiken als algemene shampoo, naar zeggen stimuleert het de haargroei.
Ook zijn er recepten te vinden om er een winterhanden- en voeten zalf van te maken, erg prettig om in huis te hebben nu het weer kouder wordt. Over perfecte timing gesproken.
Hieronder vind je een aantal recepten waarmee je zelf aan de slag kunt.
Kastanje in de Kruidengeneeskunde:
De Kastanje wordt gezien als een belangrijk aderlijk versterkend kruid. Het heeft de eigenschap om de bloedvaten te versterken en de doorbloeding te verbeteren, en wordt o.a. ingezet bij spataderen, winterhanden- en voeten, krampen in de benen en vermoeide benen.
De Kastanje wordt ook ingezet in de Bachbloesem therapie en Homeopathie.
Hulp in huis - zelf maken:
Benieuwd wat je zelf met paardenkastanjes kunt doen? Door de saponinen (zeepstoffen) die ze bevatten kun je er bijvoorbeeld wasmiddel of shampoo van maken. De wilde kastanje shampoo is goed te gebruiken als algemene shampoo, naar zeggen stimuleert het de haargroei.
Ook zijn er recepten te vinden voor een winterhanden- en voeten zalf, erg prettig om in huis te hebben nu het weer kouder wordt.
Over perfecte timing gesproken.
Hieronder vind je een aantal recepten waarmee je zelf aan de slag kunt.
RECEPTEN:
Recept kastanje-wasmiddel
Benodigdheden:
- +/- 25 (paarden)kastanjes
- 250 ml. Water
- Eventueel lavendelolie (of andere lekker ruikende olie) en bakingsoda/zuiveringszout
- Potje met schroefdeksel
- Fijne zeef of doek
- Optioneel: bakingsoda (zuiveringszout)
- Optioneel: Lavendel etherische olie
Werkwijze:
- Maak de Paardenkastanjes fijn (snijden of in de mixer),
- Doe het mengsel in een potje en giet het water op. De hoeveelheid water die je nodig hebt is afhankelijk van de grootte van de kastanjes, er mag een ruim laagje water op staan.
- Schroef de deksel op het potje en schud even rustig zodat de saponinen goed vrijkomen.
- Laat het ongeveer twee uur staan
- Zeef het daarna door een fijne zeef of doek.
- Voeg eventueel 1 theelepel bakingsoda/zuiveringszout toe, en voor een lekker geurtje enkele druppels lavendelolie.
Gebruik:
- Omdat er geen conserveringsmiddelen aan zijn toegevoegd is het beperkt houdbaar, je kunt het wasmiddel het beste meteen in de wasmachine gebruiken.
Recept winterhanden/voeten zalf:
Benodigdheden:
- +/- 25 paardenkastanjes
- Pannetje
- Blender
- Schoongemaakt potje
- Water
- Eventueel een paar druppel Lavendel- of Rozemarijn etherische olie.
Werkwijze:
- Doe ongeveer 25 paardenkastanjes in een pannetje met ongeveer 300 ml. water
- Breng aan de kook en laat ongeveer een half uur sudderen, let op dat ze niet droogkoken.
- Haal de pan van het vuur en laat uitlekken, de meeste van de kastanjes zullen nu opengebarsten zijn.
- Laat de kastanjes afkoelen.
- Pel de kastanjes en lepel het crèmekleurige vruchtvlees er uit (de pellen heb je niet nodig, deze kunnen op de composthoop of bij het gft)
- Doe het vruchtvlees in een blender en schenk hier ongeveer 100 ml. net gekookt water op.
- Pureer tot er een glad/crèmig mengsel ontstaat.
- Doe het mengsel in een schoon potje.
Gebruik:
- Bewaar in de koelkast. Smeren op de koude handen of voeten, je kunt het ook preventief gebruiken als je weet dat je de kou in moet.
Recept winterhanden/voeten zalf:
Ik wens iedereen warmte en gezondheid deze herfst!
Gerry
